DİJİTAL İLETİŞİM VE ÇOCUK
Türk toplumunda çocuğun daha çok anne tarafından büyütüldüğü varsayımı bulunmaktadır. Günümüz koşullarında annenin de ekonomik özgürlüğe sahip olması aile yapısını köklü bir şekilde değiştirmektedir. Çocukların çoğu büyük anne veya bakıcılara tarafından büyütülmektedir. Bu değişim çocuğun gelişim sürecine de etki etmektedir.
Çocukların sergiledikleri tavırlar karşısındaki tutumları ve davranış yöntemleri hayata bakışlarındaki farklılık nedeni ile değişiklik göstermektedir.
Geçmişte çocukların merak duygusu ve yetişkinlerin tecrübesi, arada kurulan iletişimin güç kaynağıyken günümüzde çocuklar merak duygularını internet üzerinden gidermeye çalışabilmektedirler.
Televizyon ve internet günümüzde yetişkinle çocuk arasındaki etkileşimi temelden etkilemektedir.
Çocuklar sadece ‘çocuk dünyası’ na ilişkin programları takip etmedikleri gibi oldukça önemli
bir oranda yetişkin dünyasını da takip ettiklerini üniversitelerin bu alandaki araştırmaları göstermektedir.
Ebeveynler bu konuya hassasiyetle eğilmeli, araştırma ve uyarıcı makaleleri takip etmelidir.
Unutulmamalı ki; Bizler on dokuzuncu yüzyıl kafaları ile yirminci yüzyıldaki değişimleri yakalamaya ve yirmibirinci yüzyıla çocuk yetiştirmeye çalışıyoruz.Çocuklarımızı yeni dünya düzenine hazırlamakta zaman zaman zorluk yaşayabiliriz.Kaygılanmak yerine akılcı davranmalı ve çocuklarımızla kaliteli vakit geçirmeliyiz.
Çocukluk sadece biyolojik değil önemli ölçüde toplumsal bir olaydır.
Bu nedenle çocukların büyüklerin dünyasındaki parasal, cinsel, şiddet gibi durumlara şahitlik ederken çocukluk olgusu yavaş yavaş yok oluşa başlamıştır. Oysa sağlıklı bir çocukluk gelecekte iyi bir toplum inşası demektir.
Televizyon haberleri ve dizilerde tanık olduğumuz olaylar, kavramlar çocuk dünyasına girmesi uygun görülmeyen yetişkin ilişkilerini yansıtmaktadır. Bunlara şahitlik eden çocuk kaygı ve davranış bozuklukları yaşamaktadır.
- Çocuklara internette de gerçek dünyada olduğu gibi davranması gerektiği öğretilmelidir.
- Çocuklara, etik ve ahlak kurallarına internette de uyulması gerektiği vurgulanmalıdır.
- Çocuklara telif haklarının önemi anlayacakları bir şekilde anlatılmalı ve kişisel bilgilere saygı duyması gerektiği öğütlenmelidir.
- Çocuğa kişisel bilgilerin gizliliğinin önemi anlatılmalı ve bu bilgilerin kimseyle paylaşılmaması gerektiği izah edilmelidir.
- Çocuğa internet ortamında yanlış bilgilerin olabileceği bu nedenle ödüller, hediyeler, arkadaşlıklar konusun da dikkatli olması gerektiği vurgulanmalıdır.
- Koruyucu ve takip edici programlar kullanılmalı ve çocuğun aktivitelerinden haberdar olunmalıdır.
- Çocuk sanal arkadaşlıklara ve oyunlara değil, sosyal ortamda arkadaşlıklara yönlendirilmelidir.
- Ebeveynler çocukla birlikte internet başına oturmalı ve onlara sanal âlemin avantaj ve dezavantajlarını anlatmalıdır.
- Akşamları çocuklarımızla geçireceğimiz birkaç saati mümkün olduğunca cep telefonu, bilgisayar ve televizyondan farklı sosyal paylaşımlar geliştirilmelidir.
Örneğin, birlikte oynayabileceğiniz akıl oyunları, kutu oyunları veya hikaye anlatımları vs gibi.
Olumsuz özelliklerine rağmen internet, iletişim ve sosyal alanının yeniden biçimlendirilmesini sağlamış ve alışkanlıklarımızı değişime uğratmıştır. Yapay bir dünya oluşumu sağlamıştır. Bilgi kirliliğ, sahtecilik, fikir hırsızlığı, dezenformasyon (bilgi çarpıtma), yasa dışı işlemlerin internet üzerinden gerçekleştirilmesi bu teknolojinin dezavantajlarından çocuklarımızı koruyabilmeliyiz.
Reel dünyanın gerçeklikleri ile yapay dünyanın dezavantajlarından çocuklarımızı koruyabilmemiz gelecek nesiller için büyük önem taşımaktadır.
CEYDA YÜCETÜRK KARAKAYA
