Hayvanların insan psikolojisi üzerindeki olumlu etkileri, modern psikolojide giderek daha fazla kabul görmekte ve bilimsel araştırmalarla desteklenmektedir. Evcil hayvanlarla kurulan bağ, yalnızlık hissini azaltmakta, stres seviyesini düşürmekte ve depresyon belirtilerini hafifletmektedir. Özellikle köpekler ve kedilerle kurulan duygusal ilişkiler, bireylerin güven duygusunu pekiştirmekte ve yaşam doyumunu artırmaktadır.
Hayvan destekli terapi (animal-assisted therapy), travma sonrası stres bozukluğu (TSSB), otizm spektrum bozukluğu, dikkat eksikliği hiperaktivite bozukluğu (DEHB) ve depresyon gibi durumlarda etkili bir tamamlayıcı yöntem olarak kullanılmaktadır. Bu terapi biçiminde, terapötik süreçte hayvanların varlığı bireyin rahatlamasını ve kendini daha güvende hissetmesini sağlar.
Hayvanlarla geçirilen zaman, oksitosin, serotonin ve dopamin gibi nörotransmitterlerin salınımını artırarak bireyin ruh halini iyileştirir. Ayrıca evcil hayvan bakımının sorumluluk duygusunu pekiştirdiği ve bireyin rutin oluşturarak işlevselliğini sürdürmesine katkı sağladığı bilinmektedir.
Yaşlı bireylerde evcil hayvan sahibi olmanın depresyon riskini azalttığı ve bilişsel gerilemeyi yavaşlattığı gözlemlenmiştir. Çocuklarda ise hayvanlarla büyümenin empati gelişimini desteklediği, duygusal düzenleme becerilerini artırdığı ve sosyal etkileşim becerilerini güçlendirdiği belirtilmektedir.
Sonuç olarak, hayvanlar yalnızca sevgi nesneleri değil; aynı zamanda ruhsal sağlığı destekleyen, bağ kurmayı kolaylaştıran ve bireyin iç dünyasında iyileşme başlatan doğal terapistlerdir. Bu nedenle hayvanların insan psikolojisindeki yeri sadece kişisel tercihlere indirgenemez; toplumsal sağlık politikalarında da dikkate alınması gereken önemli bir faktördür.
Hazırlayan: Uzman Psikolog Mustafa Cem Oğuz
