Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumu’nun (BTK) Instagram’a uyguladığı erişim engeli, 2 Ağustos 2024 gecesi saat 03:00 itibarıyla başladı. Bu kararın ardından BTK’nın, yasal süre zarfında (48 saat) bir mahkeme kararı alması gerekiyordu. Ancak, yasal sürenin tamamlandığı 4 Ağustos saat 03:03 itibarıyla Instagram’a erişim engelinin devam ettiği gözlemlendi.
Yasa gereği, BTK’nın re’sen erişim engeli koyduğu durumlarda, 48 saat içinde sulh ceza hakimliğinden bir mahkeme kararı alınması zorunluyken hiçbir mahkeme kararı bildirilmedi.
META’DAN HERHANGİ BİR AÇIKLAMA YOK
Ulaştırma ve Altyapı Bakanı Abdülkadir Uraloğlu, BTK’nın Instagram’a erişimi re’sen engellemesinin ardından “Kanuna uydukları takdirde erişim açılacak” demişti. Uraloğlu, Meta’yı uyardıklarını ancak yanıt almadıklarını belirtti.
Bakan Uraloğlu, açıklamasında “Türkiye temsilcisi olan ilgili ile arkadaşlarımız görüşme halinde, net bir şekilde hassasiyetlerimiz belli, eksikler belli o eksikleri giderdikleri an diyelim ki 1 saat sonra o engeli kaldırmış olacağız. Burası bağımsız bir ülke; kanunları kuralları var, herkesin de bu kanun ve kurallara uymasını istiyoruz net olarak” ifadelerine yer vermişti.
Dolayısıyla kamu yetkililerinin şu ana kadar yaptığı açıklamalar, Meta’nın yerel yasalara uyacağına dair açıklama yapmasını beklediklerine işaret ediyordu. Fakat Meta cephesinde sessizlik devam ediyor. Şirketin Türkiye’deki kısıtlama ile ilgili henüz kamuoyuna yansımış bir açıklaması yok.
MAHKEME KARARINA GEREK KALMAYABİLİR
Öte yandan, Bakan Uraloğlu’nun dün Mersin’de yaptığı bir diğer açıklama tüm senaryoyu değiştirebilecek nitelikte.
Uraloğlu’nun erişim engelleme kararının “katalog suçlar” kapsamında alındığına dair açıklaması, mahkeme kararı gereksinimini ortadan kaldırabilecek bir durum oluşturuyor. Yani eğer erişim engeli kararı katalog suçlar kapsamında alınmışsa, mahkeme kararı olmadan da kısıtlama devam edebilir. Katalog suçlar arasında çocuk istismarı, müstehcenlik ve Atatürk’e hakaret gibi içerikler bulunuyor. Eğer Instagram’ın engellenmesi bu kapsamda değerlendiriliyorsa, mahkeme kararı alınması gerekmeyebilir.
“KATALOG SUÇLAR” KAPSAMINDA OLABİLİR
Mevcut yasal düzenlemeye göre alınan erişim engelleme kararının 3 Ağustos 2024 saat 03.00’e kadar sulh ceza hakiminin onayına kadar sunulmuş olması gerekiyordu. Fakat saat 03.00’ten itibaren yapılan güncellemeye göre, Instagram’a erişim yasağının devam etmesi ve bu kararın katalog suçlar kapsamında alınmış olabileceği şeklinde yorumlanıyor. Eğer bu durum doğruysa, mahkeme kararı zorunluluğu ortadan kalkmış olabilir.
Hangi ihtimalin gerçekleşeceğinin her şekilde öğrenileceği saat 4 Ağustos 2024 saat 03.00’tü.
INSTAGRAM NEDEN KAPATILDI?
Hamas’ın siyasi lideri İsmail Haniye’nin İsrail’in suikasi sonucu hayatını kaybetmesi sonrası Haniye ile ilgili taziye mesajları yayımlandı. İletişim Başkanı Fahrettin Altun, 31 Temmuz tarihinde sosyal medya platformu X üzerinden yaptığı açıklamada, Instagram’ın Haniye ile ilgili taziye mesajlarını engellemesini sert bir şekilde eleştirdi. Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumu (BTK) Başkanlığı Filistin ve İsmail Haniye suikastı sonrası paylaşımlara getirilen engeller nedeniyle bu kararı aldı.
BTK’dan yapılan ilk açıklamada, Instagram’a erişim engelinin “Katalog suçlara uymadığı gerekçesiyle” getirildiği ifade edildi. Katalog suçlar; çocuğa karşı cinsel istismar, intihara sevk etme, Atatürk’e hakaret gibi içeriklerin çıkarılması noktasında zorluğu kapsıyor.
Yapılan açıklamalarda erişim engelinin kaldırılmasının Instagram’ın tutumuna bağlı olduğu aktarıldı.
Öte yandan Ulaştırma ve Altyapı Bakanı Yardımcısı Ömer Fatih Sayan sosyal medya platformu X üzerinden bir mesaj paylaştı. Sayan mesajında “Değerlerimize saygı duyan, dezenformasyonsuz, daha temiz ve güvenli bir sosyal medya tesis etmek için ne gerekiyorsa yapacağız” ifadelerini kullandı.
